بیماری لمپی اسکین(LSD) نوعی از ویروس آبله بزی است که بر اثر گزش حشرات به گاو صورت می گیرد. بیماری پوستی لمپی اسکین بیشتر در تابستان مرطوب و پاییز که تعداد پشه ها و حشرات زیاد است دیده می شود این ویروس با نام علمی Capripoxvirus از خانواده Poxviridae شناخته می‌شود.

در سال ۱۹۲۹ در آفریقای جنوب شرقی کشف شد و سپس به مناطق دیگر از جهان منتشر شد.این بیماری ویروسی در گاوها،خود را بصورت برآمدگی هایی بر روی پوست نشان می دهد. بیماری باعث لاغری مفرط (بدلیل عدم تمایل به غذا خوردن ) کاهش شیر بصورت موقتی و یا حتی دائمی ،کاهش و یا از بین رفتن باروری در گاوهای نر و ماده سقط جنین و همچنین صدمات دائمی همیشگی به پوست می شود. حشرات گزنده بویژه پشه در انتقال و گسترش بیماری نقش مهمی بازی می کند ویروس همچنین در منی  تا 22 روز بعد از عفونت حضور دارد.بیماری لمپی اسکین جزو بیماری های مشترک انسان و دام نبوده و به انسان منتقل نمی شود. به دنبال این بیماری تا 45% گله می تواند به بیماری دچار شود و تا 10%گله می تواند از بیماری تلف گردد.

نحوه ابتلا دام به بیماری پوستی لمپی اسکین:

• گوساله ها از طریق خوردن شیر گاو آلوده مبتلا می شوند.
• گاوهای آلود دچار آبریزش چشمی و ترشحات بینی مشاهده می شود.
• گاوها از طریق بزاق گاوهای آلوده که با آبشخور در تماس هستند به بیماری مبتلا می شوند.
  • برخی از علامت‌های بالینی بیماری لمپی اسکین عبارتند از:
• تب بالا (۴۰ تا ۴۱ درجه سانتیگراد)
• بی‌اشتهایی و لاغری شدید
• کاهش شیردهی و باروری
• سقط جنین
• ریزش اشک و ترشحات بینی و بزاق
• علامت‌های تنفسی مانند سرفه و آب ریزش
• ظهور ندول های پوستی مشخص به ابعاد ۵۰ تا ۵ میلی‌متر که از فاصله دور به صورت دسته های موی سیخ شده قابل رؤیت هستند

گرهک های پوستی که ممکن است تمامی سطح بدن را بپوشاند بطور فورانی ظاهر می شوند. این گرهک ها را در هر بخشی از بدن می توان یافت ولی بیشتر بر روی سر و گردن ، میان دوراه، پستان و پاها می توان دید.این گرهک ها 0/5 تا 7 سانتی متر قطر داشته به آرامی برجسته شده و تمام ضخامت پوست را در بر می گیرند.

در کشور ایران این بیماری ویروسی لمپی اسکین که در دام‌های بزرگ مانند گاو، شتر شیوع پیدا می‌کند در دام‌های یکی از دامداران روستای پوزگاه شهرستان گناوه دیده شد و با تلاش به موقع دست اندرکاران مهار و کانون این بیماری کنترل شد و تاکید شد برای پیشگیری از این بیماری تمامی دستگاه های اجرایی و انتظامی وارد عرصه شوند.

در مقاله ایی منتشر شده در سال 2021 واکسن های موجود علیه LSD را بدین گونه شرح داده است که:

واکسیناسیون مناطق پرورش گاو و گاومیش های اسیایی (Bubalus bubalis) موثرترین ابزار برای جلوگیری از گسترش بیماری های پوستی (LSD) و به حداقل رساندن تلفات گاوها ناشی از شیوع بیماری است. این بیماری مانع تولید گاو و بوفالو داخلی در سراسر قاره افریقا، خاورمیانه، بالکان، قفقاز و فدراسیون روسیه شده است. این بیماری به برخی از کشورهای بزرگ تولید و تجارت گاو در سراسر اسیا، به عنوان مثال هند، جمهوری چین، میانمار، بنگلادش، ویتنام و اخیرا بین ماه مه و سپتامبر در ، کامبوج، مالزی، مغولستان رسیده است.

برای جلوگیری از گسترش بیماری استفاده از، کمپین های واکسیناسیون، محدودیت های مربوط به جابجایی گاو و تجارت، یک سیاست عملی، ضد عفونی و کنترل ناقلین وجود دارد.

اکثر واکسن های تجاری موجود علیه LSD واکسن های ضعیف شده زنده بر اساس سویه LSDV، ویروس ابله گوسفند (SPPV) یا ویروس ابله بز (GTPV) هستند.همینطور اولین واکسن غیرفعال شده به تازگی وارد بازار شده است.

واکسن های همولوگ حفاظت خوبی برای گاو در برابر سویه های بدخیم مزرعه فراهم می کنند. واکسن های LSDV یا حاوی سویه Neethling شناخته شده افریقای جنوبی هستند یا با وجود نام های گیج کننده انها، سویه های KSGP O-240 و O-180 هستند. دو سویه به اصطلاح KSGP در گاو علیه LSD در چندین کشور مانند اتیوپی، اسرائیل و مصر استفاده شده است. اگر چه نام سویه ها به SPPV و GTPV اشاره دارد، هویت واقعی سویه های گوسفند و بز کنیا (KSGP) و KS-1 نشان داده شده است که یک سویه LSDV است. چندین واکسن مبتنی برSPPV در گاو علیه LSD با موفقیت های مختلف در ترکیه، فدراسیون روسیه، بخش هایی از خاورمیانه و منطقه قفقاز استفاده شده است. واکسن سویه یوگسلاوی SPPV RM65 ضعیف شده در گاو در اسرائیل  و اردن ، در حالی که سویه SPPV رومانیایی در مصر و عربستان سعودی مورد استفاده قرار گرفت.

واکسن های غیر فعال هر دو مزایا و معایب را در مقایسه با واکسن های ضعیف زنده ارائه می دهند. مهمترین مزیت ایمنی واکسن های غیر فعال است. ویژگی های غیر تکراری آن ها مانع از انتقال ویروس واکسن به حیوانات می شود. واکسن های غیر فعال می توانند یک جایگزین واکسن پیشگیرانه ایمن در کشورهای در معرض خطر بدون بیماری ارائه دهند، به شرطی که یک سیستم شناسایی گاو مریض و پرونده بهداشتی واکسیناسیون وجود داشته باشد.

ریشه کن کردن کامل LSD نیاز به آگاهی از بیماری، شفافیت در اطلاع رسانی بیماری، هماهنگی سیاست های کنترل و ریشه کن کردن منطقه ای و برنامه های نظارتی قابل دوام در مناطق آسیب دیده و در معرض خطر دارد.همچنین منابع انسانی بودجه و آزمایش آزمایشگاهی و واکسن در دسترس باشد. موفقیت در کنترل بیماری به شدت وابسته به استراتژی واکسیناسیون انتخاب شده است و ریشه کن کردن LSD منطقه ای چالش برانگیز اما قابل دستیابی است.آینده نشان می دهد که تاثیر اقتصادی شیوع LSD به اندازه کافی بزرگ است که با برنامه های تامین مالی چند ساله بتواند استراتژی های واکسیناسیون، منابع انسانی و آزمایشگاهی و برنامه های نظارتی را توجیه کند تا از شیوع بیشتر این بیماری جلوگیری شود.

منبع:PubMed